Het komt er spontaan uit: ,,Waarom bouwen ze geen flat in Olland?”, vraagt Anne van Hoof (13) uit Olland zich ineens af. Want dan komen er eindelijk meer mensen, en dus ook vriendinnetjes, in dit kerkdorp bij Sint-Oedenrode wonen. En kan ze eindelijk echt in een elftal voetballen. ,,Nu zijn we maar met zes meisjes. De rest wordt aangevuld met jongens. En voor het damesteam ben ik nog te jong, dan moet je minstens 15 zijn.”

Haar oudere zus Julia (17) weet wel beter: ,,Dat gaan ze echt niet goed vinden, een flat in ons dorp. Dat past hier helemaal niet.” Met vier zussen zijn ze in het gezin Van Hoof, van pa Jan en ma Jolanda. Van oud naar jong: Julia (17), Sophie (15), Anne (13) en Roos (11). En alle vier wonen ze maar wat graag in hun dorp, waar hun ouders een melkveehouderij bestieren aan de rand van het dorp. ,,In een stad is het veel te druk”, vindt Roos. En haar oudste zus Julia: ,,Ik zou met niemand in de stad willen ruilen. Hier hebben we veel vrijheid en veel ruimte.”

Toch missen ze in Olland behoorlijk veel. ,,Alles is ver weg”, zegt Julia. De vier zussen hebben samen opgeteld al duizenden kilometers gefietst. Zo is Julia iedere dag – heen en terug – twee uur onderweg naar haar school, het Summa College in Eindhoven waar ze een opleiding volgt tot verpleegkundige bij Defensie. ,,Ik fiets een half uurtje naar Boxtel.” En soms mag ze de elektrische fiets van haar moeder lenen. ,,Dan is het 20 minuten of zo.”

In Boxtel pakt ze de trein naar Best, waarna ze de bus neemt naar haar school in Eindhoven. ,,Tja, het is best lang, maar ik weet niet beter.”

Lees verder onder deze foto. 

Zo fietst Sophie iedere dag ruim 20 minuten naar het Jacob Roelands Lyceum in Boxtel, waar ze in vwo 4 zit. ,,We gaan meestal met een groep meiden. Door corona hebben we helaas lang niet met elkaar gefietst.” Anne fietst sinds de scholen weer open zijn, iedere dag een kilometer of zeven naar het Elde College in Schijndel, waar ze in vwo 2 zit. Dat kan soms best gevaarlijk zijn. ,,Vooral de oversteek bij De Nachtegaal op de Boxtelseweg.”

En nu het ergste van het coronavirus voorbij is, kunnen ze ook weer op de Buurtbus stappen. ,,Dat doen we alleen als het heel slecht weer is. Het mooie is dat de Buurtbus voor onze deur voorbij komt, wel slechts een keer in het uur”, weet Julia.

Een ander belangrijk onderdeel van bereikbaarheid is mobiel bereik en internet. Bellen met een gsm was jarenlang ondoenlijk in Olland, totdat dit jaar een grote zendmast werd geplaatst. ,,Wij hadden het geluk dat we hier ook bereik hadden van de zendmast in Liempde”, zegt Jolanda van Hoof. ,,Maar ook hier kon ik bijvoorbeeld niet bellen als ik in de keuken stond.”

En dan hebben ze ook nog het geluk dat ze sinds 2019 beschikken over glasvezel in het buitengebied. ,,Anders hadden onze kinderen in deze coronatijd niet allemaal online lessen kunnen volgen. En ook hebben we beter bereik keihard nodig voor onze melkrobot.”

Van der Heijden zet zich sowieso in voor de leefbaarheid in het dorp waar zijn wieg stond. Hij weet als geen ander wat leefbaarheid inhoudt. Zeker sinds hij afgelopen winter hard werd getroffen door het coronavirus. En nog steeds aan zijn lange herstelperiode bezig is.

Leefbaarheid is voor Van der Heijden veel meer dan in het dorp beschikken over winkels, openbaar vervoer of mobiel bereik. ,,Voor mij is wel of geen winkeltje niet bepalend. We kunnen tegenwoordig alles online bestellen. Leefbaarheid is veel meer een gevoel van vrijheid, je veilig voelen en er zijn voor elkaar. Het is ook elkaar iets gunnen en denken aan het algemeen belang. Niet iedereen is blij met die zendmast in ons dorp, maar voor het algemeen belang is die wel héél belangrijk.”

Dat bereikbaarheid een cruciale rol speelt bij de leefbaarheid in kleine kernen, blijkt ook uit de reactie van het Sociaal en Cultureel Planbureau. ,,Dorpen met een goede bereikbaarheid ontwikkelen zich anders dan dorpen die slecht bereikbaar zijn. Zij hebben bijvoorbeeld vaker een café, want er komen meer recreanten”, zegt woordvoerster Lotte Vermeij.

De rol van openbaar vervoer in kleine dorpen is volgens haar relatief: ,,In vervoer kunnen zeker oplossingen gezocht worden. Verreweg de meeste dorpsbewoners hebben een of meerdere auto’s, wat het draagvlak voor OV weer vermindert. Maar voor specifieke doelgroepen kunnen dit alternatieven zijn.”

Voor een dorp als Olland is het allerbelangrijkste dat er gebouwd wordt, vindt Van der Heijden. Ook hier maakt de dorpsraad zich al jaren sterk voor. ,,Nu komen er eindelijk 25 woningen bij, maar dat is nog lang niet genoeg. Voor 2030 het liefst zeker honderd woningen erbij. En dat is keihard nodig. Kijk maar naar de basisschool. Die zat enkele jaren terug nog op 120 leerlingen, nu nog maar op zo’n 70. Daarom blijven we knokken en harken om het dorp draaiende te houden. We zitten nu rond de 1100 inwoners, maar volgens mij moeten we naar 1500 groeien om het dorp goed leefbaar te houden. We hebben behoefte aan jonge mensen met nieuwe initiatieven.”

Op het gebied van bereikbaarheid heeft Van der Heijden nog wel wat te wensen: ,,De Pastoor Smitstraat wordt nu eindelijk opnieuw ingericht met snelheidsremmende maatregelen. Maar het wordt nu hoog tijd dat het fietspad langs de Ollandseweg wordt aangepakt. Sowieso moet er beter op snelheid gecontroleerd worden op de wegen in het buitengebied. Het is daar nu veel te gevaarlijk.”